
Cassatie
Wat is cassatie?
In cassatie gaan betekent beroep instellen bij de Hoge Raad tegen de uitspraak in hoger beroep. De Hoge Raad is geen derde feitelijke instantie, wat betekent dat de raadsheer in cassatie de feiten aanneemt zoals die in hoger beroep door de feitenrechter zijn vastgesteld. In cassatie gaat de Hoge Raad na of het recht door de feitenrechter goed is toegepast en of er sprake is van vormverzuimen. Cassatie is hiermee een middel om fouten in de rechtspraak te voorkomen en rechtseenheid te bewaren.
Onze cassatieadvocaat
Rechtsgebieden cassatie
Ons cassatieteam, onder leiding van Reinout Oudijk, is gespecialiseerd in het voeren van cassatieprocedures bij de Hoge Raad. Onze cassatieadvocaat geeft cassatieadvies en voert cassatieprocedures op veel verschillende rechtsgebieden, zoals aansprakelijkheidsrecht, verbintenissenrecht, overheidsprivaatrecht en onteigeningsprocedures. Het team staat partijen bij omtrent het inwinnen van cassatieadvies, het instellen van cassatieberoep bij een positief cassatieadvies of het voeren van verweer tegen een cassatieberoep door de wederpartij. Daarnaast verleent het cassatieteam bijstand in prejudiciële procedures en adviseren wij in appelprocedures en verwijzingsprocedures. Een aantal voorbeelden van deze zaken waarin onze (voormalige) cassatieadvocaat betrokken bij is geweest treft u hieronder aan.
Werkwijze van ons cassatieteam
Kwalitatieve bijstand in cassatie staat bij ons voorop. Ons cassatieteam beschikt over deskundige kennis en ervaring met procederen in hoger beroep en in cassatie. In samenwerking met de advocaat in feitelijke instanties kijken wij naar de mogelijkheden om succesvol cassatieberoep in te stellen bij de Hoge Raad. De advocaat in feitelijke instanties kent het dossier immers als geen ander. Daarnaast is maatwerk mogelijk door bijvoorbeeld vaste prijsafspraken of een quick scan, waarbij een cassatieadvies wordt opgesteld op basis van de belangrijkste processtukken. U kunt cassatieadvocaat Reinout Oudijk vrijblijvend mailen met vragen over cassatie.

Advocaat
Over cassatieprocedures
Cassatie staat open tegen einduitspraken van het gerechtshof of de rechtbank indien hoger beroep is uitgesloten, maar wel cassatieberoep openstaat (zoals in bijvoorbeeld onteigeningsprocedures). Daarnaast kan tegen zuivere tussenuitspraken van het gerechtshof cassatieberoep worden ingesteld indien tussentijds cassatieberoep op verzoek van een van de partijen is opengesteld. Is in een tussenuitspraak in het dictum – het sluitstuk van de uitspraak – definitief beslist door het gerechtshof over een bepaald onderdeel van het geschil (een dergelijke tussenuitspraak wordt een deeluitspraak genoemd), dan moet direct cassatieberoep worden ingesteld.
Het cassatieadvies
Voordat een cassatieprocedure gestart kan worden bij de Hoge Raad dient eerst cassatieadvies te worden ingewonnen. In dit advies beschrijft de cassatieadvocaat de kansen en mogelijke risico’s van een cassatieprocedure bij de Hoge Raad. Cassatie heeft kans van slagen als bijvoorbeeld rechtsregels verkeerd zijn toegepast of de motivering van de beslissing onnavolgbaar is.
Daarnaast bevat het advies ook een mogelijke kosteninschatting. De kosten van een cassatie(procedure) zijn afhankelijk van de omvang van het dossier en het onderwerp van geschil. Ook biedt het cassatieadvies een ‘doorkijkje’ na de cassatieprocedure: wat is de te verwachte rechtsgang als de Hoge Raad de uitspraak vernietigt en verwijst naar een andere rechter (het verwijzingshof)? Als in cassatie gaan geen zin heeft, wordt er een negatief cassatieadvies gegeven. Er kan dan geen cassatieberoep worden ingesteld door onze cassatieadvocaat.
Ongeveer 30% van de cassatieprocedures is succesvol en leidt tot vernietiging.
De cassatietermijn
De cassatietermijn is in beginsel drie maanden na de uitspraak van de feitenrechter. De termijn om cassatieberoep in te stellen is echter aanmerkelijk korter in onder meer kort geding, onteigeningsprocedures en faillissementsprocedures. Het is van belang dat binnen de cassatietermijn beroep is ingesteld en de cassatiegronden zijn ingediend.
De cassatiemiddelen
Na een positief advies kan cassatieberoep worden ingesteld bij de Hoge Raad door de indiening van een procesinleiding. In de procesinleiding voert de cassatieadvocaat de cassatiemiddelen aangevoerd: hierin zijn de klachten opgenomen tegen de bestreden uitspraak.
Toetsing door de Hoge Raad in cassatie
Een cassatieprocedure bij de Hoge Raad kent een aantal belangrijke beperkingen en verschillen ten opzichte van uitspraken van feitenrechters. De Hoge Raad is namelijk geen volledige derde instantie die het geschil opnieuw volledig toets. Zo beoordeelt de Hoge Raad niet opnieuw de door de feitenrechter vastgestelde feiten en doet de Hoge Raad geen onderzoek naar de feiten.
De Hoge Raad beoordeelt aan de hand van de cassatiemiddelen of de feitenrechter het recht goed (rechtsklachten) heeft toegepast en geen sprake is van vormverzuimen. Een vormverzuim is bijvoorbeeld een gebrekkige motivering van de feitenrechter (motiveringsklachten). Rechtsoordelen van de feitenrechter worden door de Hoge Raad volledig getoetst. Feitelijke oordelen, zoals beslissingen van de feitenrechter over de vastgestelde feiten en omstandigheden, de uitleg van processtukken of de waardering van bewijsmiddelen, worden door de Hoge Raad beperkt getoetst. Kern is dan of de motivering voldoende begrijpelijk is. Daarnaast kan sprake zijn van gemengde oordelen: dergelijke oordelen hebben zowel een aspect van een rechtsoordeel in zich als een feitelijk oordeel.
Uitspraak door de Hoge Raad in cassatie
Nadat de procesinleiding is ingediend krijgen partijen in dagvaardingsprocedures de gelegenheid om de zaak schriftelijk toe te lichten. Daarna kunnen partijen eventueel op elkaars toelichtingen reageren. Vervolgens neemt de advocaat-generaal een conclusie, dat is een onafhankelijk – en gezaghebbend – advies aan de Hoge Raad over de wijze waarop de zaak moet worden afgedaan. Partijen kunnen dan bij borgersbrief reageren op de conclusie en vervolgens doet de Hoge Raad uitspraak in cassatie.
De Hoge Raad beslist wat er na cassatie met de einduitspraak van de lagere rechter gebeurt. De Hoge Raad kan het cassatieberoep afwijzen of gegrond achten. Als het beroep in cassatie wordt afgewezen, wordt de einduitspraak van de lagere rechter onherroepelijk. Na afwijzing van het cassatieberoep kan er niet meer verder worden geprocedeerd. Als de cassatie gegrond wordt geacht, volgt veelal een verwijzing naar ander gerechtshof. In sommige gevallen doet de Hoge Raad de zaak in cassatie zelf af.
Cassatiezaken
- HR 22 maart 2024, ECLI:NL:HR:2024:462, RvdW 2024/365 (X/ProRail): invloed nadeel overbljvende bij de begroting van de schadeloosstelling in onteigening.
- HR 16 december 2022, ECLI:NL:HR:2022:1874, NJ 2023/104 (Hedwigepolder): de begroting van de schadeloosstelling in onteigening.
- HR 3 juli 2020, ECLI:NL:HR:2020:1226, NJ 2020/281: Onteigening en de uitvoerbaar bij voorraad-verklaring.
- HR 15 april 2020, ECLI:NL:HR:2020:890, NJ 2020/269 (Staat/X): Kostenverhaal door de overheid en de doorkruisingsleer.
- HR 2 oktober 2020, ECLI:NL:HR:2020:1542 en ECLI:NL:HR:2020:1543, NJ 2020/370 (Gemeente Bergen/X c.s.): De verdelingsmaatstaf bij winbare bodembestanddelen.
- HR 27 september 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA1731, NJ 2014/100 (De Haas/Lansingerland): De volledige schadeloosstelling bij bedrijfsopvolging.
- HR 22 april 2022, ECLI:NL:HR:2022:628, NJ 2023/143 (X/Utrechts Landschap): Overgangsrecht bij erfpachtafhankelijke opstalrechten.
- HR 14 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1672, JOR 2018/320 (VelopA/Bast): Samenhangende overeenkomsten.
- HR 13 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1176, NJ 2020/7: Aansprakelijkheid NVM-(verkoop)makelaar bij opgegeven vierkante meters in verkoopbrochure.
- HR 18 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:729, NJ 2018/376 (Pieringer/Allianz): De aansprakelijkheidslimiet bij vervoer en het EVRM.
- HR 16 november 2018, ECLI:NL:HR:2018:2112, NJ 2018/450 (X/Euretco): Vordering als lasthebber en eiswijziging in hoger beroep.
- HR 25 april 2018, ECLI:NL:HR:2018:773, NJ 2018/332 (Avonwick/Vi Holding): Beslagrecht, het instellen van de eis in de hoofdzaak buitenlandse procedure.
- HR 2 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:141, NJ 2018/98 (Goglio/SMQ): Gedekt verweer in hoger beroep en opzegging duurovereenkomst.